انتقال پایدار گاز در شـرایط جنگی

به گزارش خبرنگار زمان آنلاین – الهام آمرکاشی؛ سعید توکلی -مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران- در نشست خبری با اصحاب رسانه، از بهره‌برداری گازرسانی به پنج شهر و ۴۲۸ روستا، گازرسانی به ۱۷۵۳ واحد صنعتی و افتتاح ۳۳۰ کیلومتر خط لوله انتقال گاز جدید خبر داد و گفت: در هفته دولت، تأسیسات تقویت فشار گاز شهید قربانی مطلق (دهشیر) با ۴ واحد، تأسیسات تقویت فشار گاز شهید اخلاقی (برازجان) با ۴ واحد و مرکز بهره‌برداری خط لوله ساری نیز به بهره‌برداری می‌رسند.

توکلی افزود: عملیات اجرایی ۶۸۸ طرح گازرسانی شهری و روستایی و صنایع به ارزش حدود ۱۵ همت و خطوط سراسری و فرعی در شبکه انتقال گاز کشور با هدف پایداری شبکه به ارزش بیش از ۲۲۹ میلیون یورو نیز در هفته دولت آغاز می‌شود.

مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران، ضمن تأکید بر این مهم که زمستان گذشته، با شدت و گستره‌ای بی‌سابقه بیش از پنج ماه و نیم به طول انجامید، مطرح کرد: در این شرایط، انتظارات و توقعات از دولت جدید و وزارت نفت و شرکت ملی گاز ایران با وجود محدودیت‌ها بالا بود، اما همکاران من توانستند عملکردی مطلوب ارائه دهند. البته اعتقاد دارم که «خوب» کافی نیست و باید به سمت «عالی» شدن حرکت کنیم.

توکلی تصریح کرد: اگر بخواهم به عملکرد همکارانم نمره بدهم، بدون تردید نمره بسیار خوبی دریافت می‌کنند، چراکه با وجود مشکلات و محدودیت‌ها همواره در شرایط سخت همراه و پشتیبان بودند.

وی همچنین با اشاره به مدیریت یکپارچه وزارت نفت که نقش مهمی در موفقیت‌ها داشت، بیان کرد: برای نخستین‌‌بار کمیته‌های هماهنگی زودتر از موعد تشکیل شد و موضوع ذخایر سوخت مایع برای عبور از زمستان در دستور کار جدی قرار گرفت. این اقدام‌ها در حالی انجام شد که پاییز ۱۴۰۲ طبق گزارش‌ها گرم‌ترین پاییز ۵۰ سال اخیر بود و شرکت باید خود را برای شرایط سخت‌تر آماده می‌کرد.

«ناترازی انرژی»؛ یکی دیگر از مؤلفه‌های قابل اشاره در نشست روز گذشته بود که معاون وزیر نفت تأکید کرد: باید بپذیریم ناترازی انرژی واقعیتی است که در کوتاه‌مدت از بین نمی‌رود و دو مؤلفه تولید و مصرف دارد. به گفتۀ وی، هر چقدر تولید افزایش یابد، بدون مدیریت مصرف کارایی نخواهد داشت. به همین دلیل تصمیم گرفتیم تجربیات سال گذشته را در قالب مدیریت دانش ثبت کنیم که اکنون در قالب یک کتاب منتشر شده است.

معاون وزیر نفت همچنین به افزایش ذخایر نیروگاهی بیش از ۶۰ درصد نسبت به زمان مشابه سال گذشته اشاره کرد و مطرح کرد: با وجود شرایط دشوار از جمله جنگ اخیر، شرکت ملی گاز ایران با اتکا به توان داخلی و همکاری ملی آماده است زمستان پیش‌ رو را نیز بدون قطعی و با اطمینان کامل پشت سر بگذارد.

مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران در ادامه با اشاره به این مورد که حدود ۸۰ درصد نیروگاه‌های ایران وابسته به گاز است، تصریح کرد: ضریب نفوذ گاز کشور بیش از ۹۵ درصد است و بخش عمده‌ای از سبد انرژی کشور بر پایه گاز قرار دارد. حدود ۸۰ درصد نیروگاه‌های ایران وابسته به گاز است که میانگین این رقم در دنیا حدود ۲۳ درصد است و با توجه به این شرایط، مدیریت ناترازی انرژی اهمیت حیاتی دارد.

توکلی همچنین به تغییر آرایش مصرف در زمستان که تابع درجه حرارت و مصرف بخش خانگی است، اشاره کرد و با بیان اینکه در زمستان و شرایط سرد، اولویت اصلی با مصرف خانگی است، اما گاز صنایع مولد و حیاتی کشور قطع نمی‌شوند، تأکید کرد: شبکه انتقال گاز کشور با بیش از ۴۰ هزار کیلومتر طول شامل ۳۵۰ توربوکمپرسور است که با مدیریت دقیق، پایداری شبکه حفظ می‌شود، البته سناریوهای متعددی برای افزایش تاب‌آوری و مدیریت بحران اجرا شده است.

معاون وزیر نفت در ادامه با اشاره به اهمیت مدیریت مصرف در بخش خانگی در رابطه با راهکارهای کاهش مصرف و مدیریت انرژی گفت: در بخش ساختمان، اگر مقررات ملی و اجرای استانداردها رعایت شود، می‌توان تا ۳۰ درصد مصرف انرژی را کاهش داد. این کاهش مصرف می‌تواند منابع بیشتری را به بخش صنعت اختصاص دهد. متأسفانه شرکت ملی گاز و وزارت نفت به تنهایی نمی‌توانند این صرفه‌جویی را محقق کنند و همه بخش‌ها باید پای کار باشند.

وی درباره تولید گاز در فصل زمستان نیز تصریح کرد: آرایش گاز در زمستان با تابستان متفاوت است و به تعمیرات و تعداد سکوهایی که آماده‌سازی می‌شوند، بستگی دارد.

«تداوم صادرات گاز»، از دیگر مباحث مطرح در نشست بود که مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران، درباره توقف صادرات گاز به عراق و ترکیه گفت: صادرات گاز به عراق قطع نشده است؛ متناسب با شرایط مصرف، مدیریت مصرف گاز و صادرات گاز انجام می‌شود، قرارداد بلندمدت ایران با ترکیه هم سال آینده به اتمام می‌رسد و مذاکرات از مدتی پیش آغاز شده و همچنان ادامه دارد. اما جزئیات آن نیازمند توافق دو طرف است. وی تأکید کرد: شرکت ملی گاز ایران بر اساس برنامه هفتم توسعه، موظف به مدیریت تجارت گاز و دیپلماسی انرژی است.

توکلی در ادامه درباره مذاکرات گازی ایران و روسیه نیز به پیشرفت مذاکرات بین ۹۵ تا ۹۹ درصد اشاره کرد و گفت: جنس مذاکره و نوع مذاکره عدم قطعیتی دارد که این عدم قطعیت به عوامل مختلفی همچون منطقه‌ای، سیاسی، انرژی و آرایش انرژی منطقه وابسته است. بحث گاز مانند نفت نیست که تقریباً فرموله شده باشد، در نفت قیمت تعریف می‌شود. خوشبختانه ارتباط خوبی بوده و آخرین نشست هفته گذشته بود و امیدواریم که به نتیجه برسد.

معاون وزیر نفت با اشاره به اینکه احتمال دارد فرآیند انجام آن به‌صورت مرحله‌ای باشد، ادامه داد: یعنی در فاز اول باید بررسی‌های زیرساختی انجام شود و دو مورد باقی‌مانده نیاز به مذاکرات عمیق‌تری دارد، اما این مذاکرات در اولویت‌های شرکت ملی گاز است و هدف از گاز وارداتی این است که صرف بخش‌های مولد کشور شود.

وی درخصوص مذاکرات با ترکمنستان نیز تبیین کرد: این مذاکرات همچنان ادامه دارد. برای نخستین بار، سواپ گاز ترکمنستان به ترکیه ازسوی شرکت‌های دولتی انجام شد و تجربه موفقی بود. قراردادهای مربوطه به ترکمنستان ارائه شده اما هنوز نهایی نشده و نیاز به تکمیل مذاکرات دارد.

همکاری با بورس انرژی و ابزارهای مالی نوین، از دیگر موارد مطرح در نشست بود که معاون وزیر نفت، این روش را «راهکاری بسیار مناسب» برای تامین منابع بخش‌های مولد دانست و گفت: تا کنون بیش از ۸۰۰ میلیون مترمکعب گاز در بورس انرژی معامله شده است. آخرین نرخ فروش برای هر مترمکعب ۱۷ هزار و ۳۵۰ تومان بوده و این روند رو به رشد است و اعتماد بازار نیز به تعهدات شرکت ملی گاز در شرایط اوج مصرف جلب شده است.

«تغییر قیمت گاز خانگی و صنعتی»، از دیگر مباحثی بود که مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران به آن اشاره کرد و با تأکید بر اینکه تا ۹۰ درصد مشترکان خانگی افزایش قیمت محسوسی تجربه نکرده‌اند، افزود: مرجع تعیین قیمت سازمان برنامه و بودجه است و شرکت ملی گاز نقشی اجرایی و مشورتی دارد. بر اساس فرمول‌های موجود، تعرفه بخش صنعتی تابع میزان انرژی مصرفی است و تعرفه خانگی نیز با هدف «عدالت انرژی» طراحی شده، به‌گونه‌ای که ۸۵ تا ۹۰ درصد مشترکان خانگی سال گذشته و امسال افزایش قیمتی محسوس تجربه نکرده‌اند و افزایش عمده تنها شامل «بد مصرف‌ها» و «بسیار بد مصرف‌ها» شده است.

معاون وزیر نفت همچنین درباره طرح‌های مشوق مدیریت مصرف نیز بیان کرد: طرح اپراتورهای انرژی بدون تحمیل بار مالی به دولت، مشوق‌هایی مانند تجهیزات کم‌مصرف یا پاداش نقدی برای مشترکان کم‌مصرف فراهم می‌کند. در بورس انرژی نیز یک مترمکعب گاز با نرخ ۱۷هزار و ۳۵۰ تومان به فروش رسید و این مسیر به صنایع کمک می‌کند تا با بهبود بهره‌وری، مصرف خود را کاهش دهند.