آلودگی هوا؛ خسارت‌ها و الزامات مقابله

در حالی که همیشه ترافیک و خودروها به عنوان متهمان ردیف اول و اصلی آلودگی هوا معرفی می‌شوند، اما متاسفانه،آمارها و تحلیل‌های جدید از سهم پررنگ‌تر ریزگردها با منشأ داخلی خبر می‌دهند.از طرفی مسئولان و کارشناسان بر لزوم تغییر رویکرد و گام‌های عملی تاکید دارند؛ چرا که پیامدهای اقتصادی، زیست‌محیطی و اجتماعی این بحران، آینده کشور را به مخاطره انداخته است.

کندی اجرای قانون هوای پاک 

در این زمینه؛پیمان فلسفی، نماینده مردم تهران،ری،شمیرانات و پردیس در مجلس شورای اسلامی، با ابراز نگرانی از وضعیت فعلی هوای پایتخت، می گوید؛قانون هوای پاک مصوب سال ۱۳۹۶ با وجود جامعیت و مشخص کردن ۱۷۶ تکلیف برای دستگاه‌ها، عملاً با کُندی و حتی توقف در اجرا مواجه است و همین امر اثربخشی این قانون را به شدت کاهش داده ‌است.

 منشأ محلی گردوغبار؛ تهدیدی رو به گسترش 

فلسفی با رد این تصور که گردوغبار تهران منشأ خارجی دارد، تاکید می کند که بخش عمده این ریزگردها از اراضی رهاشده کشاورزی اطراف پایتخت، به‌ویژه در منطقه نظرآباد (مرز البرز و قزوین)، برخاسته و با هر وزش باد به سمت تهران حرکت می‌کند و بحران آلودگی را تشدید می‌نماید.

ناکارآمدی مدیریت منابع طبیعی 

به گفته نایب رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس؛ عوامل اصلی افزایش کانون‌های گردوغبار شامل خشکسالی، فرسایش خاک، کاهش پوشش گیاهی و رهاسازی زمین‌های کشاورزی است و کوتاهی دستگاه‌های مسئول مانند وزارت جهاد کشاورزی و سازمان منابع طبیعی نیز در این وضعیت نقش مهمی داشته است.

پیامدهای اقتصادی سنگین 

فلسفی با اشاره به هزینه‌های هنگفت بحران آلودگی هوا یادآورمی شود؛برآوردها نشان می‌دهد که آلودگی هوا سالانه حدود ۱۱ میلیارد دلار خسارت مستقیم و غیرمستقیم به اقتصاد کشور تحمیل می‌کند؛ هزینه‌ای که می‌توانست با سیاست‌گذاری صحیح در حوزه حمل‌ونقل عمومی، احیای طبیعت و تجهیزات کاهنده آلودگی صرف ارتقای کیفیت زندگی شود.

ضرورت بازنگری بودجه‌ای و برنامه‌ریزی منسجم 

این نماینده مجلس تاکید می کند که ؛بدون بازنگری اصولی در بودجه و تأمین اعتبارات پایدار برای مقابله با آلودگی هوا، قانون هوای پاک فقط در حد یک سند باقی خواهد ماند و اقدام جدی صورت نخواهد گرفت. وی در ادامه ضمن ارائه راهکار در این زمینه، ادامه میدهد؛ راهکارهایی مانند تعطیلی مدارس یا اجرای محدود طرح‌های ترافیکی، دیگر پاسخگوی بحران ریزگردها و آلاینده‌های نوظهور نیست و مقابله مؤثر با آلودگی هوا نیازمند بودجه اختصاصی و همکاری فرابخشی است.

نقش خودروها و ناوگان فرسوده 

در پایان فلسفی با اشاره به تعداد چشمگیر وسایل نقلیه غیراستاندارد خاطرنشان می کند؛ وجود بیش از ۱۴ هزار اتوبوس فرسوده و ۱۶ میلیون موتورسیکلت، مزید بر علت شده اما ظرفیت تولید تجهیزات کنترل آلودگی در کشور مورد بهره‌برداری قرار نمی‌گیرد که  این مشکل نیز نشان از ضعف مدیریت دارد.

در نهایت می توان گفت؛ این بحران جدی، نیاز به اقدام فوری دارد چرا که ادامه روند فعلی پیامدهایی فراتر از خسارت‌های مالی  خواهد داشت و سلامت مردم، محیط زیست و اقتصاد کشور را تهدید می‌کند،دولت باید در اسرع وقت برنامه‌ای جامع، زمان‌بندی‌شده و با اصلاح ساختار بودجه برای مقابله با گردوغبار و کاهش آلودگی هوا ارائه کند، چرا که تعلل بیشتر، هزینه‌های سنگین‌تری را بر جامعه تحمیل خواهد کرد.