زنگ خطر سندروم پروکروسْتِس در شیب صعودی!
الهام آمرکاشی
“در اساطیریونان باستان از شخصیتی به نام پروکروسْتِس نام برده شده است. دیودور سیسیلی- تاریخ نگار یونانی قرن اول قبل از مسیح در کتاب «تاریخ جهان» آورده: پروکروسْتِس در کنار جاده الئوسیس به آتن زندگی می کرد، رهگذران را به بهانه مهمان‌نوازی به خانه خود می‌برد و روی تختی می‌خواباند و اگر از طول تخت کوتاه‌تر بودند آن‌قدر آن ها را می کشیدیا بدنشان را در روی سندان با چکش می‌کوبید تا هم طول تخت شوند و اگر بلندتر از تخت بودند از پاهایشان می‌برید تا به اندازه تخت شوند. از نظر او تنها اشخاصی درست و کامل بودند که درست به اندازه تخت او بودند”.این روایت تاریخی را می‌توان به شکلی فراخور محیط و فضای فعلی، تعمیم داد به تفکرات و ذهنیت فردی‌مان نسبت به افراد و عقاید و فعالیت‌های گوناگونی که درخصوص یکایکِ ماخلقِ دوره حاضر وجود دارد و اظهارنظرهای شخصی آحادجامعه سیری ناپذیر. افرادی که بدون درنظرگرفتن شرایط همسان یا ناهمسان فرد مقابل و با درنظرگرفتنِ یک بُعد روزمرگی با اعتقادات و افکار و عقاید شخصی، فرد را در ترازوی فکری و سریر اندازه‌ای به قد تفکرات خود سنجیده و متعاقبا اظهاروجود می‌کنند. در حال رشد و تکثیر است: حضور و وجودِ اشخاصی که در محیط‌های اجتماعی در دایره میزان و باور فردی خود، معیار سنجش افراد را فردیت حاکمی که در ذهن خود در حال جولان است می‌دانند و به طور مستتر از آن تبعیت می‌کنند و فرجام اظهارنظرهایی هم‌قالبِ تفکرهای منفرد، نامعلوم!
در این میان باتوجه به بند مذکور، این شیوه رایج را متصل کنید به اخباری که در هفته‌های گذشته تا به امروز، مبنی بر وزارت یک زن در مسند آموزش و پرورش شنیده می‌شود و بسیاری از مخالفان این طرح، از مردم عامی تا افراد آکادمیک در سطح جامعه، با بازگو کردن طرح مسئله‌های متفاوت در این میان و با درنظرگرفتنِ اندازه تفکر شخصیِ خود، قصد تخریب فعالیت بانوانی را دارند که به نوع شایسته‌ای در قالب اجتماعی می‌توانند ساعی بوده و در یکایک امور و اهداف خویش،ید قدرت صاحب نفوذی در سطح فضای خود و جامعه داشته باشند.مطرح کردن مواردی که یک زن، باید تنها در کسوت خانه‌دارییا همسرداری گزیده شود، همان جبرِ تفکریِ پروکروسْتِس است که اجازه قد کشیدن در دنیای امروزه را برای زنان درقالبی مشخص طالب است. تأمل براین عبارت ضروری است: عصر حاضر به گفتمان‌هایی بدون درنظرگرفتن جنسیت فردی و سن و سالِ شناسنامه‌ای نیازمند است. به ابداع و تفکرهایی رهنمون تصاویری که به خلقِ ایده‌ها و ترسیم آینده‌ای فعال و پویا منتج می‌شود و چندسوال در این میان مغفول است: “در حال حاضر در اجتماع کنونی، چند سفیر زن، معاون وزیر و یا رئیس سازمان در بدنه دولت درحال فعالیت است؟
در کادر اداری وزارت‌خانه‌ها و در سطوح فرمانداران، معاونان استانداران و مدیران کل، چند مدیر ارشد زن درحال فعالیت و اشتغال است که بتوان آماری از هم‌افزایی دوجنس مذکر و مونث در چارچوب اداری به شیوه‌ای موزون و متوازن خبرداد!
در طول چهاردهه گذشته تا به امروز تنها یک وزیر زن در کابینه دولت حضور داشته و جای خالی فعالیت بانوان در جایگاه‌های رفیع به جد دیده می‌شود.در این راستا درحالی اخباری با عنوانِ “طرح نام ۵زن برای تصدی وزارت آموزش‌وپرورش” شنیده می‌شود که نایب رئیس فراکسیون زنان مجلس این موضوع را جدی دانسته و می‌گوید: تاکنون اسامی۵ تا ۶نفر زن برای تصدی این مسئولیت مطرح شده است. جای خرسندی و کمال است که نگاه آزاداندیش برای امروز و گذرانِ روزمره‌ای که به آینده‌ای با ابعاد متعدد و متفاوت و هم‌راستا با طرح برنامه‌های اساسی و ضروری جامعه ختم شود، دیده می‌شود و روایات مباینی چون آسیب‌پذیری خانواده در لوای اشتغال بانوان، هنجار‌شکنیِ حضور پایاپای زنان با مردان در اجتماع، کمبودِ انرژی برای اهالی خانه در سایه مشارکت اجتماعی زنان و … که عواملی برای حبس بانوان در امور اجتماعی و مدیریت در رده های اولی محسوب می شود، در حال خط خوردن است و امید که در ترسیم این تعقل که یکی از مهمترین معیارها برای سنجش توسعه یافتگی در یک کشور، میزان اهمیت و اعتبارزنان جامعه در آن کشور است و سهم زنان در اشتغال، مدیریت های سیاسی- فرهنگی ورزشی- بهداشت و… به طور چشمگیری باعث کاهشِ رشدِ شکاف جنسیتی در کشور خواهد شد، هم‌فکری‌های لازم صورت بگیرد. بلاشک؛ الزامِ عصر حاضر است تا زنگ خطر سندروم پروکروسْتِس که در بسیاری از تفکرات فردی در شیب صعودی قرار دارد، روند نزولی گرفته و بتوان به آینده جامعه‌ای با حضور افراد متعدد و تکثرعقاید و گفتمان‌هایی مبتنی بر تشخص یکایک آحاد جامعه خوش‌بین بود.
Elhamamerkashi@ymail.com
